2 lut 2011

Wrażliwości astetyczna*

Wrażliwość astetyczna** stanowi rodzaj zawężenia pojęcia kallotropizmu.
Uściślenie to, ukierunkowane jest na specyficzną przyjemność,
związaną z doznawaniem formy*** . Owa specyfika wyraża się
poprzez „pewne reakcje” na świat formy, będące wynikiem
indywidualnej skłonności**** . Reakcje te, określone jako uczucia astetyczne,
stanowią prymarny poziom estetyki***** .


*fragment pracy magisterskiej "Antynomie wrażliwości estetycznej"






Ich abstrakcyjny charakter determinuje trudność ich werbalizacji.
Konotacja z kallotropizmem uwidacznia się poprzez wyróżnienie okresu dzieciństwa,
jako najintensywniejszego występowania owych uczuć****** . Autorka tekstu obrazuje je
na przykładzie prostych codziennych czynności związanych z powierzchnią******* .
Jednocześnie zauważa, iż owa codzienność i mechaniczność, wykreśla te czynności
(i uczucia z nimi związane) z pola naszej uwagi.


Banalność tych uczuć jest pozorna w kontekście ich wpływu na nasze przekonania
i budowanie naszego obrazu świata . Katarzyna Sobczuk utożsamia je
z narzędziem poznawczego ekwipunku człowieka. A ich występowanie argumentuje
ludzką chęcią władania przyjemnością , wyrażoną na tym prymarnym poziomie.
Owa przyjemność realizuje się na polu „formalnej zmysłowości”,
która związana jest z zewnętrzną i wewnętrzną przestrzennością******** .
Doświadczenie tej osobliwej przyjemności implikuje chęć jej konstytuowanie
w kolejnych czynnościach . Jednocześnie należy przytoczyć nieświadomość,
jako własność przeważnie dotyczącą tych uczuć. A znaczenie tej przyjemności
zwiększa się współmiernie z jej nieświadomością. Specyfika tworzenia
pewnej całości w tym kontekście, konstytuuje pewną „typologię astetyczną,
której przestrzegamy”, kreując nasz osobisty obraz świata .
Istotną własnością, jaką autorka przypisuje astetyce jest jej niepodatność
na manipulację, co umacnia ją wobec zewnętrznych uwarunkowań .
Znamienne jest utożsamianie doskonałości z całością na polu astetycznym.
Taka interpretacja doskonałości, staje się argumentem
dla uświadomionych czynności ukierunkowanych astetycznie.
Proces odkrywania własności astetyki (pojęcia wcześniej mi nieznanego),
równolegle osadzał moją wrażliwość względem nich.

Pewną parafrazę uczuć astetycznych dostrzegam w fabule cyklu filmów
Marka Koterskiego, mam tu na myśli zwłaszcza Dzień świra .
Tożsamość z astetyką, powoduje moją satysfakcję poznawczą
i jednocześnie, wzbudza mój entuzjazm do dalszych poszukiwań
w polu estetyki.





**Autorem pojęcia astetyki, przytoczonego przez Katarzynę Sobczuk,
jest J. Modzelewski.
Wizje i re-wizje…, s. 729 - 739

*** Ibidem, s. 730

**** Ibidem, s. 735

***** Ibidem, s. 731

******Ibidem, s. 734

*******Odnosząc się do takich czynności jak mycie, odśnieżanie, malowanie,
kolorowanie (w dzieciństwie), postuluje przypomnienie uczucia jakie towarzyszy
przy „pomniejszaniu” tychże powierzchni. Geneza tego uczucia tkwi w sposobie,
jaki obieramy na owo „pomniejszanie”. Ibidem

********„Dotyczy ona łączenia części w całość, grupowania, dodawania,
przesuwania dowolnych abstrakcyjnych jakości”. Ibidem